To, co łączy zuchwałych oprawców, sprawców zgwałceń z magazynami „niewinnej” pornografii to przede wszystkim narracja. W obu przypadkach mamy do czynienia z odczłowieczeniem, wyzyskiem i dominacją nad kobietami.

Brytyjscy psychologowie z Middlesex University oraz University of Surrey[1] przeprowadzili w 2012 roku badanie mające na celu zbadanie konotacji między cytatami gwałcicieli oraz magazynów pornograficznych na temat kobiet. Uczestnicy badani otrzymywali cytat i mieli odgadnąć, kto mógł być jego autorem. Większość osób biorących udział w badaniu nie była w stanie poprawnie określić autora danej wypowiedzi, gdyż charakteryzowały się one zbliżonym poziomem. Zbliżonym, gdyż nie tym samym. Jak się okazało, większość respondentów określiła za bardziej obraźliwe cytaty z czasopism, a nie prawdziwe wypowiedzi skazanych za przestępstwa seksualne mężczyzn.

Z badania wynika, że uczestnicy eksperymentu oznaczali cytaty w sposób losowy, nie mogąc jasno wskazać wypowiedzi, których autorami byli gwałciciele. Konkluzja jest przerażająca: narracja przestępców i legalnego biznesu pornograficznego jest tożsama.

Przetestuj się sam

Może i Ty drogi czytelniku weźmiesz udział w takim eksperymencie? Poniżej znajduje się 5 cytatów. Rozpoznasz, które pochodzą z ust gwałciciela, a które z pism „dla dorosłych”, dostępnych w każdym kiosku?

Uwaga: Poniżej znajdują się obraźliwe i wulgarne sformułowania.

1. Dziewczyna może lubić seks analny, ponieważ sprawia, że czuje się niegrzeczna i lubi czuć się jak zboczona dziwka.
2. W pewien sposób możesz poznać, czy dziewczyna ma ochotę na seks. Świadczy o tym sposób, w jaki się ubierają czy obnoszą.
3. Nie chcesz zostać przyłapany na gorącym uczynku… Idź i wytłucz ją na ławce w parku. To była moja sztuczka.
4. Możesz spróbować wszelkiego rodzaju upokarzających zachowań, aby pomóc spełnić jej brudną fantazję.
5. Dziewczyny uwielbiają być wiązane… daje im to szanse bycia bezbronną ofiarą.

Z  powyższych zdań tylko jedno – nr 2 – pochodzi z ust gwałciciela. Reszta sformułowań pochodzi z porno magazynów.

Magazyny porno wychowują gwałcicieli?

Ten sam wulgarny i obraźliwy język oraz te same uprzedmiotawiające stwierdzenia są tylko jednym z elementów podobieństw pomiędzy autorami pornografii, a gwałcicielami kryminalnymi. Większy niepokój budzi jednak fałszywe twierdzenie, że kobiety chcą być poniżane, czy wręcz gwałcone. Częstym motywem w porno jest początkowa niechęć do seksu z oprawcą, która później ma zamieniać się w satysfakcje czerpaną ze stosunku. To wizja absurdalna  i oderwana od rzeczywistości. Jednak odbiorcy magazynów „dla dorosłych” oraz filmów porno konsumują treści z takim właśnie przekazem.

Autorka wyżej wskazanego badania, dr Miranda Horvath stwierdza:

Gwałciciele próbują usprawiedliwiać swoje działania, sugerując, że kobiety zwodzą mężczyzn lub pragną seksu, nawet jeśli mówią, że nie. Coś jest nie tak, jeśli ludzie uważają, że język używany w magazynach erotycznych mógł pochodzić od skazanego gwałciciela.

Choć era kolorowych gazetek z nagimi kobietami jest raczej przeszłością, to nie znaczy, że problem zniknął. Jest wręcz poważniejszy, gdyż treści, o których można było przeczytać w magazynach pornograficznych dziś, można usłyszeć w filmach na powszechnie dostępnych stronach. Dostęp do nich jest darmowy i nieograniczony. Wystarczy wpisać na telefonie odpowiednią stronę i wejść. Nikt nawet nie skontroluje wieku odbiorcy. Stąd rosnąca popularność pornografii wśród najmłodszych, którzy chłoną negatywne wzorce.

Przemoc i agresja jako wzorce dla najmłodszych

Badanie grupy 7430 najpopularniejszych filmów z mainstreamowych serwisów porno wykazało, że agresja fizyczna wobec kobiet obecna była w 44,3% (Pornhub) oraz 33,9% (Xvideos) scen[2]. Kultura gwałtu obecna w tych produkcjach nie jest więc rzadkim zjawiskiem charakteryzującym niszowe porno obecne w sieci. To motyw przewodni prawie połowy treści pornograficznych dostępnych w Internecie.

Postawy mężczyzn konsumujących pornografię do kobiet  skutkują nie tylko formą męskiego szowinizmu i dyskryminacji kobiet, ale wprost prowadzą do aktów przemocy seksualnej. Problem ten dotyczy zwłaszcza nastolatków oraz młodych dorosłych.[5]

Badań udowadniający negatywny wpływ pornografii na postawy mężczyzn wobec kobiet jest mnóstwo. W wielu krajach świata sprawę negatywnego wpływu porno na ludzki umysł traktuje się bardzo poważnie, co skutkuje podejmowaniem działań przeciwdziałających dalszej popularyzacji pornografii. Brak jednak poważnej debaty publicznej na ten temat w Polsce. Cały czas traktuje się temat filmów i magazynów  „dla dorosłych” jako co najwyżej powód do żartów. W rzeczywistości po treści tego typu coraz częściej sięgają dzieci, a problem ten jest bagatelizowany.

Potrzebujemy realnej debaty w naszym kraju na temat problemu powszechnego dostępu do pornografii. Chodzi tutaj o zdrowie, bezpieczeństwo oraz kondycję społeczeństwa.

Piotr Zduńczyk
Specjalista ds. kampanii społecznych Instytutu Ordo Iuris

---

[1] Horvath M., Hegarty P., Tyler S.,  Mansfield S. (2012). “Lights on at the end of the party”: Are lads’ mags mainstreaming dangerous sexism? British Journal of Psychology, 103(4), 454-471. https://doi.org/10.1111/j.2044-8295.2011.02086.x (dostęp 25.03.2024)

[2] Fritz N., Malic V., Paul B., Zhou Y. (2020). A descriptive analysis of the types, targets, and relative frequency of aggression in mainstream pornography. Archives of Sexual Behavior, 49(8), 3041-3053. https://link.springer.com/article/10.1007/s10508-020-01773-0 (dostęp 25.03.2024)

[3] Mikorski, R., & Szymanski, D. M. (2017). Masculine norms, peer group, pornography, facebook, and men’s sexual objectification of women. Psychology of Men & Masculinity, 18(4), 257-267. https://psycnet.apa.org/record/2016-32271-001 (dostęp: 25.03.2024)

[4] Zhou, Y., Liu, T., Yan, Y., & Paul, B. (2021). Pornography use, two forms of dehumanization, and sexual aggression: Attitudes vs. behaviors. Null, 1-20. https://doi.org/10.1080/0092623X.2021.1923598 (dostęp: 25.03.2024)

[5] Rostad, W. L., Gittins-Stone, D., Huntington, C., Rizzo, C. J., Pearlman, D., & Orchowski, L. (2019). The association between exposure to violent pornography and teen dating violence in grade 10 high school students. Archives of Sexual Behavior, 48(7), 2137-2147. https://link.springer.com/article/10.1007/s10508-019-1435-4 (dostęp: 25.03.2024)